De Circulaire #197: de éen-ster editie 💫

Zoals u weet is de enige correcte manier om alles in de wereld te beoordelen: een schaal van 1 tot en met 4 sterren. Tien edities geleden had ik al een editie met alléén maar dingen met vier sterren. Het is dan ook niet meer dan logisch dat er een editie moest volgen waarin alles één ster krijgt. Bij deze.

De staat van de wereld

Ook in Zweden hebben ze een jeugdjournaal. Lilla Aktuellt, “Kleine actualiteit”, heet dat. Twee weken geleden kregen ze opeens een stroom van vragen van kinderen: komt er oorlog? Micael Bydén, de Zweedse opperbevelhebber, had dat namelijk gezegd op een militaire conferentie. De militair kwam later langs bij het jeugdjournaal om de kinderen gerust te stellen. Desondanks was hij wel duidelijk: hij maakt zich zorgen dat Zweden zich niet goed heeft voorbereid op een potentieel conflict.

Moeten we ons zorgen maken? Ik denk het wel. Ook de scheidend commandant van de Nederlandse landmacht waarschuwt, voor een conflict met Rusland. Net zoals de stafchef van het Belgische leger. En de voorzitter van het Militair Comité van de NAVO. Op dit moment zijn er (als je de Songfestivaldefinitie gebruikt) twee oorlogen op Europees grondgebied: in Oekraïne en Gaza. Hoe groot is de kans dat die oorlogen oprukken en bínnen de Europese, of zelfs Nederlandse en Belgische grenzen plaatsvinden? Stel dat er óók een militair conflict onstaat tussen Hezbollah in Libanon en Israël, en dat escaleert richting Iran. Opeens zijn Rusland en de VS ook betrokken, en dan heb je een wereldwijd conflict.

Overal in de wereld staan grote politieke veranderingen op komst. De helft van de wereldbevolking woont in landen waar dit jaar verkiezingen worden gehouden. En voor het eerst in decennia zijn er meer autocratieën dan democratieën in de wereld. Dit jaar zijn er Europese Parlementsverkiezingen. De kans is groot dat daar radicaal-rechtse partijen flink gaan winnen en substantieel meer macht gaan krijgen in Europa.

Voor een voorproefje van wat er staat te gebeuren als radicale partijen de macht krijgen hoeven we nergens heen. De grootste fractie in het Nederlandse parlement is op dit moment een radicaal-rechtse partij zonder leden, met een partijleider die is veroordeeld voor het aanzetten tot discriminatie en groepsbelediging en een hekel heeft aan de vrije pers en onpartijdige rechters. Deze partij laat zelden tot nooit kritische journalisten toe, en daardoor is het erg lastig om überhaupt informatie te krijgen over wat die partij precies wil. Vrij relevant als ze op het punt staan een kabinet te gaan formeren en het land te gaan besturen.

Die partij is nu in onderhandeling met drie andere partijen om te kijken of er te onderhandelen valt over de basis van onze democratie, de grondrechten. De huisideloog van deze radicale partij is een klimaatontkenner en zeer geïnteresseerd in de omvolkingstheorie. Hij is nu voorzitter van het parlement dat de leider van zijn eigen partij ooit als ‘nep’ kwalificeerde.

Op 4 mei zal hij bij de Nationale Dodenherdenking een krans op de Dam leggen als belangrijke representant van de Nederlandse democratie.

Terug naar het wereldtoneel. Wat zou het begin kunnen zijn van zo’n groot internationaal conflict waardoor de tanks weer door de straten rollen en burgers het leger inmoeten? Daar is weinig fantasie voor nodig: de Amerikaanse presidentsverkezingen. Dat Trump de Republiekeinse kandidaat wordt lijkt vrijwel zeker. Je hoeft geen cynicus te zijn om te weten waar zijn overwinning toe zal leiden: Trump wil uit de NAVO en niet meer deelnemen aan de oorlog in Oekraïne. Ondertussen zijn we in Europa nog steeds sterk afhankelijk van de VS op militair gebied. Mocht Trump inderdaad winnen dan zal dat tot gevolg hebben dat Europa opeens een belangrijke bondgenoot kwijt is. Want Trump heeft toen hij nog president was in 2020 al tegen Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, gezegd dat Europa niet op hulp van de VS hoeft te rekenen bij een aanval.

Hebben we eigenlijk wel door wat dat betekent? Joe Biden heeft het in ieder geval wél door, toen hij zijn eerste verkiezingsspeech van het jaar maakte en er geen enkel misverstand over liet bestaan wat hij van Trump denkt: iemand die een totale oorlog wil.

“De staat van de wereld” in het jaar 2024 geef ik één ster. ★☆☆☆

Dry january

Het moest er maar eens van komen. Niet dat ik een zuipschuit ben, maar ik was toch wel benieuwd hoe het zou zijn om een maand niet te drinken. 31 december 2023 was dus de laatste avond dat ik dronk. Ik heb heel bewust van mijn Tripel Karmeliet genipt, wetende dat ik dat zeker een maand niet meer kon doen.

En om mijn goede voornemen een steuntje in de rug te geven had ik me ook ingeschreven voor IkPas. Dat is de nationale “ik-drink-niet” campagne, onder andere gesteund door de GGD. Een belangrijk onderdeel van die campagne is de dagelijkse nieuwsbrief, die ik dus vanaf 1 januari elke ochtend krijg.

Ik ben geen expert op het gebied van alcoholpreventie, maar wel van nieuwsbrieven (u leest er op dit moment eentje), en ik kan u vertellen: van de IkPas-nieuwsbrief ga ik echt niet minder drinken.

Het was 1 januari. Ik was dus nét begonnen met Dry January, en ik was benieuwd naar die eerste nieuwsbrief. Wat zou er in staan? Uitleg over de effecten van alcohol op je lichaam? Hoe je feestjes overleeft? Wat eigenlijk de gevolgen zijn van alcohol op de gemeenschap?

Nee, het allereerste wat ik las was het triviale feitje dat Dry January ooit begon in Finland als “Tipaton Tammikuu”. Het volgende item in die nieuwsbrief: hoeveel GGD’s in Nederland wel niet mee doen als partnerorganisatie. Daarna een aansporing om naar het forum te gaan van de campagne…dat stuk was maar snel gefixt zal worden. De nieuwsbrief sloot af met een link naar het blog van “Jan”, die zeer slecht uitgeknipt op een plaatje zijn blog aanprees (zie boven).

De dagen daarna werd het niet veel beter. Sowieso was er weinig inhoudelijks te lezen. De nieuwsbrief bestond vrijwel geheel uit korte teasers naar saaie artikelen op de website vol gemeenplaatsen, en die artikelen bestonden dan ook vaak weer uit links naar andere artikelen. Ook aanwezig in de nieuwsbrief: eindeloze promotie voor het “live event” van 12 januari. Alle nieuwsbrieven in de week ná dat evenement openden met de aanmoediging om dat live event vooral terug te kijken, het was namelijk “een groot succes!”. Ook werd er de eerste week voortdurend aangedrongen om vooral al je vrienden op te geven voor de nieuwsbrief. Een nieuwsbrief dus, waar verder nooit iets inhoudelijks in staat.

Alles in de IkPas-nieuwsbrief heeft diezelfde soort treurige uitstraling: saai geschreven stukken die je zou lezen in een blaadje dat in de wachtkamer ligt van de dokter, omdat je niks beters te doen hebt (ik fantaseer even een smartphone-vrije wereld).

Ik heb Dry January tot nu toe goed volgehouden. Ik vond het eigenlijk helemaal niet zo moeilijk. Maar ik betwijfel dat IkPas daar iets bij geholpen heeft.

De IkPas-campagne krijgt van mij één ster. ★☆☆☆

Mediadieet

Wat ik luisterde (en niet zo goed was).

• Hoe kaas de wereld redt. Podcastreeks van Simon Heijmans en Marion Oskamp (De Brand in het Landhuis) over hoe échte kaas kan worden gemaakt zonder koeien. Heijmans en Oskamp praten met fabrikanten die daar mee bezig zijn, en onderzoeken tegelijk wat voor leven koeien nu hebben. Een serieus en fascinerend onderwerp dat helaas belabberd is uitgevoerd. Jaap Korteweg, de oprichter van de Vegetarische Slager die nu koeloze kaas ontwikkelt en een hoofdpersoon is in deze podcast, wordt kritiekloos op een voetstuk gezet als briljante visionair. Elke wetenschappelijke duiding ontbreekt volledig. Delen van de podcast voelen geacteerd, en het pathos ligt er dik bovenop, bijvoorbeeld wanneer Heijmans besluit vegetariër te worden. Op de helft van de podcast adopteren de makers een kalf uit een soort gewetenswroeging. De luisteraars wordt vervolgens gevraagd geld te doneren(!) om opvang mogelijk te maken. En dan is er nog de merkwaardige climax, waarin Heijmans en Oskamp (spoiler alert) ondanks een verbod de koeloze kaas ‘stiekem’ proeven en zeggen dat het geweldig smaakt. Een grapje? Hoe kaas de wereld redt is een hoorspel, geen serieuze Radio 1-podcast. ★☆☆☆

Kom naar de Wensheg-performance

Oké, ik ben klaar met de 1-ster recensies. Nu wat leuke dingen!

In de vorige editie schreef ik over de Wensheg, mijn project waarin ik u allemaal vraag om een nieuwjaarswens in te spreken. Dat kan nog steeds, dus doe dat vooral. En kom dan ook op zaterdag 27 januari om 11.00 naar het Marineterrein in Amsterdam, waar ik ze allemaal laat horen. Ik zit in die heg, dus u kunt me niet zien maar zeker wel horen.

Kom naar de Design Digger-presentatie

En als u wilt kunt u zelfs het hele weekend van mij genieten! Aanstaande vrijdag 26 januari is er vanaf 20.00 een editie van Design Digger in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Lonneke Gordijn van Studio Drift komt langs om te praten over hun nieuwe museum. Els Doornhein gaat het hebben over rechten en kunst. En oh ja, Hay Kranen (u kent hem als hoofdredacteur van deze nieuwsbrief) gaat het hebben over generatieve AI en audio. Als u recent al bij mijn lezing over dat onderwerp was in Beeld en Geluid Den Haag hoeft u niet te komen want dit is ongeveer dezelfde lezing. Dat betekent dus hypotethisch dat er bijna 18 miljoen mensen zijn die deze lezing wél zouden kunnen bijwonen. Niet allemaal komen, maar ik zou het wel leuk vinden.

De avond is gratis, maar het is wel fijn als u zich even registreert. Ik neem stickers mee voor trouwe lezers!

De beste linkjes

Allemaal vier sterren waard!

• Een van de betere videoclips van de laatste tijd is toch wel deze PowerPoint-performance van Caroline Polachek tijdens The Late Show.

• In 1984 kwam de David Lynch-verfilming uit van Frank Herbert’s Dune. David Lynch had zelfs al een half script geschreven voor een vervolg, en dat script is nu na 40 jaar weer teruggevonden.

• Als je geen zin hebt in een heel epistel als je weer eens een recept op het internet vindt kun je nu met cooked.wiki al die troep weghalen en gewoon alleen het recept zien.

• Als je een leuke wandelroute met zoveel mogelijk groen zoekt die altijd terugkomt bij het begin dan is het gratis Trail Router best wel vet.

• Gaan we in de toekomst weer het water op in een hovercraft?

• In de buurt van Nantes was in de jaren negentig een racistisch pretpark waar je een “Afrikaans dorp” kon bezoeken, inclusief onderbetaalde “bewoners”.

• Muzieksite Pitchfork gaat (zo goed als) verdwijnen. Dat is heel jammer, en bovendien een teken van het uitsterven van alle journalistiek die niet óf niche is óf een landelijk merk en alle andere platforms waar je muzieknieuws kan lezen.

• Pieter Derks had een (zinnige) mening over Extinction Rebellion en hoe sommige partijen in de kamer de wet willen aanpassen om hen het protesteren onmogelijk te maken.

• Waarom vinden Nederlanders Amerikanen vaak “nep” en “overdreven” praten?

• Instagram-fenomeen / kunstenaar Mr. Bingo nam een jaar vrij en schrijft nu (uiteraard op Instagram) welke 55 lessen hij heeft geleerd.

• Waarom is het toch zo’n teringzooi op het Duitse spoor?

• Ééndimensionaal Pacman is best een leuk spelletje (mijn highscore was 263).

• Met al die 1-sterren toestanden in de wereld is het misschien goed om elke week even te huilen.

• Wel om te lachen: wist je dat gorilla’s grinniken als ze worden gekieteld?

• Ik heb het zelf nog niet geprobeerd, maar je schijnt heel makkelijk je dekbed in de hoes te krijgen met de burritomethode.

• Een muisje in Wales ruimt stiekem elke avond de schuur op van een man.

• En poes René uit Amsterdam gaat stiekem met de tram.

De beste kattengifjes

Om al die enkele sterren goed te maken heeft de Chef Kattengifjes alleen maar viersterrenkattengifjes gevonden!

En in deze editie is zelfs voor het eerst een gifje waarop de Chef K. zèlf te zien is!

De actie van deze kat zou ik wel maar één ster geven.

Blik van deze kat: makkelijk ★★★★.

En dat was het!

De volgende Circulaire verschijnt op maandag 5 februari om 20.00.

Tot dan!