Hallo! Het was een rare tweek (sorry). Elon Musk kocht Twitter en sindsdien is het hommeles. De helft van het personeel werd ontslagen. Of toch niet. Afdelingen die bezig waren met iets wat riekte naar ‘een moreel kompas’ werden opgeheven. Blauwe vinkjes die werden gebruikt om aan te geven of een account ‘betrouwbaar’ was werden handelswaar. Oh nee toch niet. Musk grossierde in bizarre plannen en retweette af en toe een complottheorie. Mocht Twitter omvallen dan verliezen we ook een deel van onze geschiedschrijving.

The writing was natuurlijk al lang on the wall. Twitter was al jaren het afvoerputje van het internet, en mist een duidelijke visie. Ik zat er nog steeds op, al was het maar om voor deze nieuwsbrief goede linkjes te vinden en zo af en toe aandacht te vragen voor mijn eigen projecten. Dat Twitter een flinke schoonmaak nodig had was echter evident.

Maar door Musk? Dat weet ik niet. Mensen hebben een fascinatie voor de man die ik niet deel. Ik krijg vooral Prins Bernhard junior-vibes. Een soort corpsbal die goed is in jonge bedrijven investeren en vervolgens zelf met de eer gaat strijken (zie Tesla). Het feit dat hij goede vriendjes is met alt-right types zoals Peter Thiel en als nieuwe Twitter-baas Amerikanen oproept om Republikeins te stemmen vind ik geen aanbeveling.

Tijd voor een alternatief dus. Ik heb zoals de rest van de nerds een account aangemaakt op Mastodon (ik ben @[email protected]). Dat is (vooralsnog) een plek die een beetje voelt als het Twitter van tien jaar geleden. Een hoop mensen die je (half) kent en waar je zo af en toe een berichtje mee uitwisselt. Met een interface die nog wel eens wat te wensen overlaat. En conventies die wat vreemd zijn.

Daar staat tegenover: geen hijgerige sfeer waarin mensen op zoek zijn naar manieren om #ophef te veroorzaken en zo likes en retweets te vergaren. Mastodon is een stuk vriendelijker voor mensen met een visuele handicap. En je kunt pijnlijke spelfouten aanpassen en de taal per bericht instellen, in tegenstelling tot Twitter. Frank Meeuwsen legt het in deze aflevering van BNR-podcast De Technoloog goed uit.

De mensen die al langer op Mastodon zitten hebben gemengde gevoelens bij al die nieuwe gebruikers. Alsof dat mooie afgelegen strandje waar ze met een paar mensen zaten te chillen opeens wordt overspoeld met een buslading luidruchtige toeristen. Hugh Rundle beschrijft dat het voor hem een soort traumatische ervaring was.

Alle revoluties zijn ingewikkeld, verwarrend en doen pijn. Maar ze geven ook de gelegenheid tot nieuwe conventies en ideeën. Matt Locke beschreef in 2007 zes soorten 'ruimtes' die op sociale media ontstaan. WhatsApp zou je bijvoorbeeld een "secret space" kunnen noemen, en YouTube een "publishing space". Die spaces hebben geld nodig om te groeien, en de enige manier om dat te doen is door de inhoud van de platforms publieker te maken. Dus niet "private by default". Dan komen de adverteerders niet.

Mastodon, en alle andere projecten in de fediverse zijn daar een contrareactie op. Open source, niet commercieël, geen advertentiegeld. Tot voorheen miste het alleen gebruikers. Ik ben benieuwd hoe het zich ontwikkeld en of er meer succesvolle initiatieven komen die op de open standaarden en protocollen zijn gebaseerd.

Voorlopig blijf ik nog wel op Twitter, maar gebruik het gewoon minder. Al is het maar voor fantastische accounts zoals @fesshole. Net zoals ik ook nog steeds op Facebook zit, maar het alleen gebruik voor hele specifieke zaken, zoals de Fundamentalisten-groep met rare Funda-huizen.

Van Chrome naar Firefox

Minder Twitter en Facebook dus. Dat is onderdeel van een trend die ik al langer zie: minder afhankelijk worden van de grote techbedrijven. Want ze vragen steeds meer, of het nou je data, geld of tijd is. Twee jaar geleden stapte ik voor mijn mail over van Gmail naar Fastmail en dat bevalt me nog steeds uitstekend.

Een maand geleden maakte ik nog een andere switch. Op mijn laptop is Firefox nu de standaard webbrowser in plaats van Chrome. Niet de eerste keer trouwens. In 2004 was ik al overgestapt op Firefox, toen net versie 1.0 uitkwam. Een verademing ten opzichte van de andere browsers. Maar 12 jaar geleden stapte ik over op Chrome. De browser was een stuk sneller en stabieler. De laatste jaren zat Chrome me echter steeds meer dwars, door de dominante positie van Google. Een paar keer probeerde ik weer terug te gaan naar Firefox, maar telkens hield iets me tegen. De browser was te traag. Of ik vond de gebruikerservaring te onhandig.

De afgelopen tijd kwam er een goede reden om het tóch weer eens te proberen. Vanaf begin volgend jaar wordt een functionaliteit in Chrome niet meer ondersteund die veel wordt gebruikt door adblockers. Dit betekent dat adblockers niet, of veel minder goed, zullen werken.

Tegen advertenties heb ik an sich geen bewaar. Wél tegen de meeste advertenties zoals die op dit moment online worden geplaatst. Die verzamelen vrijwel zonder uitzondering privacygevoelige data en maken sites buitensporig traag. Met een adblocker los je dat probleem op. Als ik zo af en toe wel eens surf op een browser waar geen adblocker op zit ben ik altijd weer verbaasd over hoe onbruikbaar het internet is geworden zonder adblocker. Alsof je op een fiets zit waar de banden half van zijn leeggelopen. Of alsof je een wortel snijdt met een bot mes.

Zo'n fiets met lege banden gaat het internet nu dus worden als je Chrome gebruikt. Een goede reden om tóch maar weer eens Firefox te gebruiken. En wat schetst mijn verbazing? De laatste versies van Firefox zijn echt véél beter geworden. Een aantal jaar geleden was de browser al een stuk sneller geworden door een grote rewrite. De browser is nog sneller geworden op macOS dankzij een bizarre technische hack: het draait supersoepel op mijn MacBook. Ik mis na een maand Chrome totaal niet.

Als u ook al een tijdje twijfelt: geef Firefox weer eens een kans.

Het einde van Revue

En dan nog iets. Revue, de dienst waarmee ik deze nieuwsbrief verstuur, werd begin vorig jaar gekocht door Twitter. Het is nog niet officieel bevestigd, maar het lijkt er zeer sterk op dat Revue later dit jaar gaat stoppen.

Ik vond het al vreemd dat mensen stonden te juichen toen Twitter het van oorsprong Nederlandse Revue kocht. Fijn voor de oprichters, maar de jubelstemming dat een groot Amerikaans concern Revue opkocht vond ik op z’n minst naïef. Overnames gaan zelden over het product. Vaker gaat het om het gekwalificeerde personeel dat er bij zit (een zogenaamde acquihire), of over de uitstraling van het merk. Je hebt geluk als het product ongeveer blijft doen wat het deed.

Zie bijvoorbeeld de Google Graveyard, met alle diensten van Google die niet meer bestaan (het zijn er bijna 300). Een hoop daarvan waren overnames. Met Revue gebeurde na de overname van Twitter maar weinig. Het product werd gratis (voorheen betaalde ik $5 per maand), en dat was het wel zo’n beetje. Het enige wat ik merkte was de stijging van het aantal meldingen dat De Circulaire in spamfolder terecht kwam. Ik schat dat sinds de afgelopen zomer mijn actieve lezers daardoor zo'n 10% is gedaald. Revue was al een beetje een aflopende zaak, en het is misschien niet zo'n ramp dat het gaat stoppen.

Maar geen paniek, want met De Circulaire ga ik zeker niet stoppen! Alleen word het wel tijd voor een nieuwe huisbaas. Er zijn wat voor de hand liggende alternatieven, zoals Substack, Buttondown en Beehiiv. Een andere optie is om dingen zelf in de hand te nemen. De afgelopen weken heb ik geëxperimenteerd met het open source-pakket Listmonk. Mails opmaken en lezers beheren doe je dan op je eigen server. Versturen zou ik zelf kunnen doen, maar de kans dat de nieuwsbrief dan in de spam terecht komt is veel te groot. Daarvoor gebruik je daarom een derde partij zoals (helaas) Amazon. Van de grote techgiganten kom je dus niet helemaal af.

Ik ben nog niet overtuigd van Listmonk. Voor een open source-pakket ziet het er zeker goed uit. Maar heb ik wel zin om dit allemaal zelf te gaan hosten? Ik host al genoeg dingen zelf waar ik jaren ervaring mee heb (zoals websites), moet ik dit er dan ook nog bij gaan doen en het zelf weer gaan fixen als het omvalt? Dan kan ik minder tijd besteden aan het schrijven van deze nieuwsbrief. Misschien dat ik dan toch liever betaal (het liefst met geld in plaats van data) om dat uit te besteden aan een derde partij.

Hoe dan ook, De Circulaire blijft u krijgen. Maar via welk platform weet ik nog niet. Heeft u ervaring met een van de bovengenoemde platforms of heeft u zelf nog een ander idee? Ik hoor het graag. Reply op deze mail.

En zo is het wel weer genoeg geweest met mijn twekelijkse techpreek. Tijd voor linkjes en kattengifjes!

De beste linkjes

• Robert Beatty maakt bizarre seventies-covers voor artiesten als Tame Impala, the Weeknd en Oneohtrix Point Never.

• Even de behoefte om oneindig rond te rijden in een gegenereerd landschap? Dat kan met slow roads.

• Je kunt nu met behulp van AI droneshots maken terwijl je helemaal niet de lucht in hoeft met een drone.

• Als je begin jaren tachtig wilde optreden in de Melkweg in Amsterdam stuurde je een democassette op. Al die bandjes werden bewaard en omschreven in het grote cassetteboek. En dat boek kun je nu helemaal digitaal doorbladeren en beluisteren. (via Monique)

• Once Upon A.I. is een met AI gemaakte film gebaseerd op het boek Sapiens van Yuval Noah Harari. Trouwe lezer Vincent maakte daar dan weer een making of over (die ik eigenlijk leuker vond).

• Alex Norris maakt de vrij fantastische webcomic Webcomic Name. Helaas heeft Alex een probleem: op een slinkse manier zijn de rechten over diens comic afgepakt (oh nee!). Nu heeft die je hulp nodig.

• Tussen 2013 en 2021 was Twitter eigenaar van een bedrijf dat gegevens zou verzamelen van miljoenen Nederlanders. Een stichting wil nu namens die mensen een rechtzaak beginnen tegen Twitter.

• Uit de kast komen. Er achterkomen dat je toch niet op het andere geslacht valt. Voor het eerst naar de pride. En nog duizenden andere LHBT-ervaringen op een wereldkaart gezet: Queering the Map.

• In Utrecht staat een bankje in een bushokje dat miljoenen heeft gekost. Niet omdat het van goud is, maar door de aanbestedingsprocedure.

• Iedereen heeft recht op een eigen mening, toch? Nee, dat heb je niet.

• Filosofen zijn overbodig geworden want er is nu een AI die een oneindige conversatie tussen Werner Herzog en Slavoj Žižek produceert.

• Het heeft 25 jaar geduurd maar het is dan nu eindelijk zover: Ash Ketchum is de beste Pokémontrainer.

• Handig als je helemaal genoeg hebt van deze wereld: deze VR-helm zorgt ervoor dat als je in een game doodgaat, je ook in het echt doodgaat.

• Zou het makkelijker moeten worden om van geslacht te veranderen in je paspoort? Deze wat onconventionele man geeft daar in 21 seconden het beste antwoord op.

• Veel te uitgebreide recensies van de fashion in Star Trek: Deep Space Nine? Ja, natuurlijk is dat een ding.

De beste gifjes

Lotte Belice (mijn geweldige ❤️❤️echtgenote❤️❤️ en chef kattengifjes) en uw hoofdredacteur waren bijzonder verheugd met de talloze felicitaties na de vorige nieuwsbrief (we zijn getrouwd, maar dat weet u al). Ik telde er meer dan 30! Ik heb ze allemaal uitgeprint en ze liggen nu in dezelfde doos waar ook ons trouwboekje en alle kaartjes liggen ter archivering voor de eeuwigheid.

We hebben nog geen huwelijksreis gepland maar misschien kunnen we deze duif om tips vragen.

Deze aap kunnen we beter niet om tips vragen.

En om even een wijdverbreid misverstand uit de weg te ruimen: nee, ik heb géén kat. Waarom niet? Omdat ik dan bang ben dat er dit gebeurt als ik De Circulaire aan het schrijven ben.

En dat was het!

Deze nieuwsbrief was al veel te lang dus ik hou het kort. Bedankt voor het lezen en tot over twee weken.

Doei!