De Circulaire #224: van Amsterdam naar Seoul 🇳🇱🇰🇷

Hallo! Bijna een week geleden vlogen de Chef Kattengifjes en ik van Amsterdam naar Seoul, de hoofdstad van Zuid-Korea. We gaan hier bijna een maand rondreizen en in die periode blijf ik jullie graag De Circulaire sturen, mét mijn reisverslagen. Ook vinden jullie onze observaties over aparte dingen. Maar natuurlijk zijn er ook gewoon interessante linkjes (wel iets minder dan normaal) en kattengifjes.

이 "데 실괼앨외"를 즐겨보세요! (Geniet van deze Circulaire!)

Van Amsterdam naar Seoul

Een korte geschiedenis. Vanaf het eind van de 14e eeuw was Korea een koninkrijk onder de Joseon-dynastie. Rond het begin van de 20ste eeuw werd Korea geannexeerd door de Japanners, wat duurde tot het einde van de Tweede Wereldoorlog. Korea werd toen in twee delen opgesplitst: het noorden werd een communistische republiek naar Sovjet-stijl, het zuiden kapitalistisch naar Westers model. Vergelijkbaar met hoe Duitsland na de oorlog werd opgesplitst. In 1950 brak de Koreaanse oorlog uit toen het noorden het zuiden binnenviel. Drie jaar en meer dan een miljoen doden verder was er geen winnaar: formeel zijn de landen nog steeds in oorlog. Rondom de grens ligt nu de zogenaamde “demilitarized zone” (DMZ), heden ten dage een populair maar ook wat macaber dagtripje dat elke toerist maakt vanuit Seoul.

Wat er na 1953 gebeurde in Zuid-Korea mag je gerust een economisch wonder noemen. In 1962 was het een arm land, met een BBP per inwoner van rond de 100 dollar. Vergelijkbaar met destijds landen als Thailand en Cambodja. In slechts zestig jaar is het een van de rijkste landen ter wereld geworden, de vierde economie van Azië en de twaalfde ter wereld. En dat merk je ook als je er rondloopt. Alles is hypermodern, extreem goed georganiseerd en schoon.

Maar Zuid-Korea is zeker niet perfect. Het land heeft een van de hoogste percentages zelfdodingen ter wereld, en het laagste geboortecijfer ter wereld. Over 25 jaar is naar schatting bijna de helft van de bevolking ouder dan 65. De werkdruk is hoog, en de positie van de vrouw (de “gender gap”) een van de slechtste in de ontwikkelde wereld.

Dat doet dan weer denken aan de voormalige overheerser: Japan worstelt met vergelijkbare problematiek. Zuid-Korea wordt vaak vergeleken met de oosterburen. Een imago dat je regelmatig hoort: Korea zou het wat stoerdere broertje zijn, allemaal net wat grover en spannender. Kijk maar naar het gigantische succes van K-pop en K-cultuur.

Dat was ook het beeld dat ik had. Maar nu dat ik er bijna een week ben merk ik dat het niet klopt. Zeker, de vergelijkingen met Japan zijn niet gek. Ook hier zijn bizarre filmpjes met dierenmascottes die uitleggen wat je wel en niet mag in de metro. Rare TV-shows met gekke uitdagingen en reactievideo’s in de hoek. Het OV rijdt altijd op tijd. In de metro hoor je weinig mensen praten. En bij het stoplicht wacht iedereen braaf, ook als er geen verkeer aankomt.

Maar dat is maar de helft van het verhaal. Want Koreanen praten veel makkelijker (ook al is het niet vaak in het Engels) en ze zijn niet zo pijnlijk ongemakkelijk in hun omgangsvormen als de Japanners. Het land is schoon en modern, maar ook weer rommeliger dan Japan.

Dat klinkt misschien als “stoerder”, maar ik zou vooral zeggen dat de Koreanen gewoon meer lijken op bijvoorbeeld de Thai, Chinezen en Vietnamezen. En dat het vooral de Japanners zijn die zo anders zijn dan de rest van Azië. Seoul is wat mij betreft dus meer “Bangkok als het heel rijk zou zijn” dan “Tokyo als het rock en roll was”.

We zijn inmiddels bijna een week in Korea. We begonnen in Seoul (dat je trouwens uitspreekt als “soul”, niet als “see-oel”) , de hoofdstad. Er wonen bijna 10 miljoen mensen, en bijna 25 miljoen in de metropoolregio (de helft van alle inwoners van het land). Seoul is dus gigantisch, met heel veel verschillende soorten wijken en buurten. De stad heeft een zeer efficient, snel en betrouwbaar openbaar vervoer-netwerk, terwijl ritjes meestal minder dan een euro kosten. We zaten hier maar een paar nachten, maar we komen eind van onze vakantie nog voor bijna een week terug.

Onze volgende stop was Jeonju, een stad die bekend staat om een wijk vol hanoks, oude historische huizen. De trein was al volgeboekt, dus we moesten met de bus. Ik zag daar in eerste instantie tegenop, want met een bus reizen is meestal omslachtig, traag, en verwarrend, zeker in de andere Aziatische landen waar ik ben geweest.

Hoe anders was het echter hier. Het busstation was niet een of andere gure halte bij de snelweg, maar een gigantische superluxe shopping mall, vol met winkels waar ze Prada-tassen verkochten. Je ticket ophalen ging via uiterst gebruikersvriendelijke automaten. Overal waren winkeltjes waar je prima eten kon krijgen.

De bus zelf verliet exact om 11.00 het station. Die bus had slechts drie (zeer ruime) stoelen op een rij, en supersnelle gratis wifi. Op de helft stopten we bij een rustplek, maar dat woord dekt eigenlijk de lading niet. Het was meer alsof je in een Koreaanse kruising van De Efteling en een winkelcentrum terecht kwam, met tientallen eettentjes, een park met speeltoestellen voor de kinderen én een oudere mevrouw die versterkt Koreaanse liedjes zat te zingen.

Precies 15 minuten later reden we weer verder, en letterlijk vijftien seconden voor de geplande aankomsttijd reden we het busstation van Jeonju binnen. Als alle busreizen zo zouden zijn in Nederland zou ik nooit meer met de trein gaan.

Jeonju was verder prima. De hanok village was supertoeristisch, maar ook wel weer fascinerend omdat het dus toeristisch is op z’n Koreaans. Het historische paleis was wel erg interessant, met een geweldig museum over het portret van Koning Taejo, de stichter van de Joseon-dynastie (zie ook onder bij de observaties). En we hebben hier tot nu toe de beste maaltijd gehad, de traditionele bibimbap, met iets van vijftien(!) bijgerechtjes, waar we desondanks minder dan tien euro per persoon voor betaalden.

Op het moment van schrijven zijn we net aangekomen in Gwangju, in het zuidwesten van Korea. Een stad met (volgens de Lonely Planet) veel kunstmusea en een prominente rol in de democratische geschiedenis van het land.

Meer over twee weken!

De observaties

Dingen die ons opvielen in Zuid-Korea.

• Overal zijn er brandblussers. En om duidelijk te maken dat die er zijn (want een brandblusser valt natuurlijk niet op want het is rood en groot) staat er dan een bordje bij met “brandblusser”.

• Heel populair in de oudere gedeeltes van de stad: huur voor een paar uur hanbok (traditionele kleding) en maak eindeloos veel selfies. Je mag soms ook gratis een paleis in als je die kleren draagt.

• Er zijn eindeloos veel koffiezaakjes waar je speciale lattes kan bestellen (zowel heet als koud) zoals pistache of matcha (ook Korea ontkomt niet aan de pistache / matchaïsering van de samenleving). Die zijn wel bijna net zo duur als een maaltijd (meestal rond de 3-4 euro).

• Net zoals de Japanners zijn de Koreanen gek op gore vettige combinaties, zoals croissants met worst of plakken boter(!). Helaas heb je dat niet altijd door, dus bij het busstation van Jeonju at ik een sandwich met eiersalade, komkommer en aardbeienjam 🤮.

• Musea zijn intimiderend goed, groot en vaak gratis. Alle interactives werken en zijn overduidelijk gemaakt zonder kosten of moeite te sparen. Ook heel tof: de toegankelijkheid van musea is fantastisch: overal braille, gebarentaal en faciliteiten voor rolstoelen (zelfs in oude paleizen en tempels).

• Koreanen dragen echt de saaiste kleren ooit. Iedereen draagt een combinatie van zwart, grijs, wit en soms, heel pikant, legergroen of donkerblauw.

• Veel restaurants zijn ooit op televisie geweest en laten dat zien door in de zaak een enorme poster op te hangen met screenshots uit het TV-programma met grappige teksten.

• Stadsbussen rijden nogal sportief. Als je jezelf niet goed vasthoudt dan vlieg je door de bus heen als ze remmen. Misschien is dat waarom ze meestal op tijd zijn.

Herhaalde oproep

In de vorige Circulaire deed ik een oproep. Om het tienjarig bestaan van deze nieuwsbrief te vieren wil ik een eenmalig tijdschrift (op papier) uitbrengen. En voor die uitgave heb ik kopij nodig, bijvoorbeeld van mijn trouwe lezers! Ik heb inmiddels een aantal reacties binnen (jullie krijgen binnenkort mail van mij over de deadline, maar ik zit nu nog even in Korea), maar ik heb nog altijd ruimte voor een grappige lezersbrief, een leuke foto van uw huisdier of een doorwrocht stuk.

👉️ Schrijf u hier in om een bijdrage te doen 👈️ 

Mediadieet

Wat ik speelde.

• Balatro. Kaartspelletje waarin je pokerhandjes moet leggen maar alles kan worden beïnvloed door speciale kaarten die je kan verdienen. Een zogenaamde roguelike deck-building game. In het begin overweldigend, maar je hebt het snel door en dan is het megaleuk en zeer verslavend. Ontwikkeld door één anonieme Canadese ontwikkelaar (het is zijn debuutgame) met heel veel liefde, en dat zie je in de heerlijke retro-graphics en aandacht voor details. Ideaal voor een vlucht van Amsterdam naar Seoul, maar je dagelijkse forensentrein van Den Bosch naar Utrecht kan ook hoor. Beschikbaar op zo’n beetje alle platforms voor een laag bedrag (en zonder stomme maandelijkse abonnementen en andere troep). ⭐️⭐️⭐️⭐️

De beste linkjes

• Oude DDR-tijden herleven weer dankzij AI op dit rare YouTube kanaal (via Maarten).

• Veel fascinerender dan je denkt: waarom bijen doodgaan als ze je steken.

• Vreemde eilanden (via Joost & Kees).

• Handig als je het nog eens na wilt lezen: al het afgrijselijks dat Donald Trump heeft gedaan als president in zijn tweede termijn, bijgehouden door McSweeney’s.

• Over afschuwelijke mensen gesproken: Elon Musk heeft een probleem…met Wikipedia.

• Een goede tip van Elvira: maak foto’s van vandaag.

• Heeft u dat wel eens gehoord: van die mensen die als ze “jaja” zeggen dat doen terwijl ze inademen? Blijkbaar heet dat de inhaled affirmative yeah en komt het veel voor in Scandinavische talen (via Eelke).

• Hoe maak je en train je een AI-model? (Via Nienke)

• Gina maakte een datavisualisatie van de weken van haar leven.

• Bouw anders lekker je eigen synthesizer (via Pieter).

De beste gifjes

Zelfs als we in Korea zijn heeft de Chef K. nog tijd voor het vinden van kattengifjes! Ok, eerlijk is eerlijk: ik heb deze er stiekem in Nederland al ingezet want gifjes optimaal geschikt maken voor deze nieuwsbrief is een takkewerk dat ik liever achter een laptop doe dan een iPad.

Het equivalent van de IKEA-ballenbak voor katten.

Het equivalent van zo’n slaapcocon op het vliegveld voor katten.

En het equivalent van het bakkerspraatje voor katten.

En dat was het!

Over twee weken zijn we weer op weg richting Seoul, maar daar zijn we dan nog nét niet. Waar we dan wel precies zijn weet ik nog niet. Wat ik wel weet: u kunt er tegen die tijd iets over lezen op deze plek!

그럼 만나요! (Tot dan!)