De Circulaire 193: de ijdele-hoop editie 🇳🇱🤡

Jaren geleden was ik op een bijeenkomst met een hoop nerds in Utrecht. Ik sprak met een jongen die Geert heette. Hij vertelde dat hij in de wijk Lombok woonde. Een wijk met veel migranten. Toen hij daar bij zijn vaste Turkse groenteboer kwam vroeg die naar z’n naam. “Geert” zei hij. De Turkse man deinsde achteruit. Blijkbaar was alleen al het noemen van die naam genoeg om de groenteboer angst in te boezemen.

Wilders noemde zichzelf in zijn overwinningsspeech “premier van álle Nederlanders”. Dus ook voor de Turkse groenteboer van Geert. Want, zo is het verhaal en het frame: Wilders is milder geworden.

Wie de overwinningspeech zag vraagt zich af waarom. Wilders sprak gewoon, zoals hij dat al bijna 20 jaar doet, over een “asieltsunami” en dat “Nederland weer voor de Nederlanders wordt”. Ook wie het partijprogramma heeft gelezen vraagt zich af waar de ijdele hoop vandaan komt dat Wilders milder is. Geen korans, moskeeën, “klimaatwaanzin” en “diversiteitsgeneuzel”. Kunst- en cultuursubsidies worden afgeschaft. Zwarte Piet komt terug. De excuses voor het slavernijverleden worden ingetrokken. En de publieke omroep moet verdwijnen.

Hoezo milder?

Wilders zou bereid zijn compromissen sluiten. En hij zou nu water bij de wijn moeten doen en daardoor zijn extreme denkbeelden aanpassen. Waar hebben we dat eerder gehoord? Inderdaad, toen Trump in 2016 werd verkozen. Ook toen: ijdele hoop. Trump zou “normaliseren” en zich “verzoenend en presidentieel” gaan gedragen. We hebben allemaal kunnen zien hoe dat is afgelopen.

Er is een idee dat we in een “fatsoenlijk” land leven en dat daardoor gekke fratsen uit het buitenland aan ons voorbij gaan. Zoals Orbán in Hongarije. De Brexit in het VK. Trump in Amerika. Maar er zit hier al 17 jaar een partij in het parlement die betwijfelt dat rechters onpartijdig zijn. Een minister consistent “heks” noemt. Schimmige connecties heeft met de Russen. En journalisten “tuig van de richel” noemt.

Die partij heeft gewonnen. Als de PVV in een (minderheids)kabinet komt met de VVD en NSC krijgen we premier Wilders. Als er een kabinet komt zónder hem dan kan hij tot de volgende verkiezingen roepen dat de grootste partij en 2,5 miljoen kiezers worden genegeerd.

Want ja, er zijn 2,5 miljoen mensen die op Wilders hebben gestemd. En dat zijn echt niet allemaal oude witte mannen uit Limburg. De PVV is heel populair onder jongeren en zelfs (vaak niet-islamitische) migranten. De zorgen van die mensen zijn reeël. Maar of Wilders die zorgen gaat wegnemen nu hij de grootste is? De PVV denkt miljarden te kunnen besparen door de grenzen te sluiten en met geld de huren te verlagen. Wederom ijdele hoop.

De PVV is democratisch gekozen, maar zijn partij is anti-democratisch. Wilders is nog steeds het enige lid van zijn eigen partij. Hij wordt omgeven met dubieuze figuren als Dion Graus (meerdere aangiftes tegen mishandeling en seksuele dwang) en Max Aardema (in 2003 veroordeeld tot mishandeling). Wilders zelf werd in 2021 tot aan de hoge raad veroordeeld tot groepsbelediging voor zijn “minder Marokkanen”-uitspraak uit 2014.

Misschien dat het eerste kabinet-Wilders snel zal vallen. Maar dat het daarna weer “normaal” wordt lijkt me tevens ijdele hoop. Nederland heeft een ruk naar rechts gemaakt en de invloed van het PVV-gedachtengoed zal alsnog in alle lagen van de overheid doorsijpelen. Al was het maar om “gehoor te geven aan de wil van het volk”, of beter gezegd: wat mensen dénken dat de wil van het volk is. Zelfcensuur zal gemeengoed zijn. De volgende ambtenaar die iets wil doen met het klimaat, kunst of diversiteit zal zich nu wel achter de oren krabben: is dit niet tegen de wil van het volk? Tegen de wil van de lijn van premier Wilders?

En vergis je ook niet in de effectieve maatregelen. Rutte-I (met gedoogsteun van de PVV) besloot in 2010 200 miljoen te bezuinigen op de publieke omroep. Die bezuinigingen (en de reorganisaties bij de omroepen) vonden pas plaats eind 2012, toen het kabinet al gevallen was. Ergo, zelfs als Wilders-I snel valt zal het beleid dat wordt gemaakt nog jarenlang effect hebben.

De milde Wilders is een fabeltje. Laten we hopen dat we snel van dat idee af zijn en zien wat Wilders echt is: een politicus met extreme opvattingen die nooit de premier van alle Nederlands kan zijn maar dat waarschijnlijk wel gaat worden.

Nogal een update over DRIFT, de generatieve podcast

Samen met een team van podcastmakers, immersive producers, schrijvers en audio engineers ben ik bezig met de open world podcast DRIFT. Precies twee weken geleden mochten we dat project pitchen tijdens het forum van IDFA DocLab.

Lieven Heeremans, een van mijn partners in crime in dit project schreef in zijn eigen nieuwsbrief een verhaal over wat we allemaal hebben meegemaakt en wat DRIFT precies is.

Lees hier het artikel.

Publieke Pioniers #3: The synthetic truth

DRIFT is dus een podcast die we maken waarin generatieve AI en audio een belangrijke rol spelen. Als je daar meer over wilt weten kun je aanstaande woensdag 29 november naar een avond in Beeld en Geluid Den Haag komen, georganiseerd door VPRO Medialab. Hierin staan generatieve AI en synthetische media centraal, en ben ik één van de sprekers. Het programma begint rond 19.30. Entree is gratis, maar schrijf je wel even in.

De beste linkjes

• David Attenborough kan nu je leven van een voice-over voorzien dankzij AI. (code hier)

• En misschien is AI wel beter dan het echte leven want mensen vinden AI-gezichten er realistischer uitzien dan echte gezichten.

• Ian Hixie verliet na 18 jaar Google en schreef waarom hij weg ging.

• En nu we het er toch over hebben: wat Shreyans leerde toen zijn bedrijf werd gekocht door Google.

• De verhalen achter de typische Belgische keramieken plaatjes op deurklinken. (via SandraF)

• John Gruber vertelt hoe levensecht foto’s en video’s eruit zien op de Vision Pro van Apple.

• Een geschiedenislesje over Vasari, Florence en de Medici.

• Op een USB-stick stond voor $235 miljoen aan Bitcoins. De eigenaar raakte de code kwijt. De stick kan gekraakt worden. Maar dat wil de eigenaar niet.

• Toine Donk is van mening dat millenials (hoi) maatschappelijke betrokkenheid veinzen maar daar ondertussen geen consequenties aan verbinden.

• Moeten we programmeren ten grave dragen door de invloed van AI? Een postuum voor het coden.

• Zoals jullie eerder in deze nieuwsbrief konden lezen was ik bij IDFA DocLab. Kees Driessen schreef een samenvatting van wat er nog meer was te zien behalve onze pitch.

• Een top 5 van deuren rondom Amsterdam Centraal.

• Never a dull moment bij de Koninklijke Bibliotheek want daar maakten ze een vrij briljante parodie op Satisfaction van Benny Benassi.

• Doe een condoom om een trompet en speel het thema van Super Mario. (via de Chef K.)

• Even terug in de tijd met screensavers en andere prachtige dingen op het Eyecandy Archive.

• Als je jezelf al oud voelt als millenial bereid je dan maar vast voor op Gen Alpha.

De beste gifjes

Zoals altijd gecureerd door mijn fantastische Chef Kattengifjes: Lotte Belice! Om in het thema van de verkiezingen te blijven is er deze editie geen plek voor andere dieren, alleen maar katten!

Als je erachter komt dat de katten van je buurman Pluisje en Noortje heten.

Als die buurman opeens elke dag aan je voordeur staat om koffie te doen.

Als de buurman opeens verdwijnt.

En dat was het!

Het is weer bijna het einde van het jaar, en dat betekent dat u weer bedolven gaat worden onder lijstjes. 2023 is extra speciaal, want ik maak al twintig jaar mijn lijstje met beste muziekalbums van het jaar. Om die reden ben ik alle 396 albums die in die lijstjes stonden aan het terugluisteren om uit te zoeken wat de allerbeste is. Ik moet er nog 118 en heb nog maar twee weken, want in de volgende Circulaire leest u het resultaat. Samen met wat ik de beste linkjes van het jaar vond. Even niet tegen me praten dus als u mij de komende weken met een koptelefoon op ziet, ik ben bezig voor de nieuwsbrief.

Tot dan!

PS: ik heb nog een paar invites voor Bluesky. Wil je er eentje? Reply op deze mail. Wie het eerst komt, etc.